Η «ΤΡΟΥΜΠΑ», Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ, ΤΑ ΜΠΑΡ, ΟΙ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ... 

Ημερομηνία : Τετάρτη 12 Μαΐου 2022 ║ Ώρα : 18:51

του Στέφανου Λεμονίδη 

    Η Τρούμπα είναι περιοχή του Πειραιά, το δυτικό μέρος της Τερψιθέας προς το κεντρικό λιμάνι και το όνομά της οφείλεται σε μια μεγάλη τρόμπα νερού που ήταν τοποθετημένη από τη δεκαετία του 1860 σε μια στέρνα στη διασταύρωση της Λεωφόρου 2ας Μεραρχίας με την παραλιακή, από την οποία αντλούσαν νερό τα τότε ατμόπλοια του λιμανιού.
    Tο "δέσιμο" στη συγκεκριμένη προβλήτα, εξασφάλιζε την εύκολη υδροληψία του σκάφους. Τα χρόνια εκείνα, ήταν γνωστή η έλλειψη νερού στον Πειραιά και οδηγούσε τους κατοίκους στις δημόσιες βρύσες που ήταν ελάχιστες. Εξ αιτίας της σημαντικής τρόμπας, οι νησιώτες ναυτικοί με την ιδιόμορφη προφορά τους φώναζαν στους ναυτικούς πράκτορες "στη τρούμπα, στη τρούμπα" για να πιάσουν την προβλήτα της τρόμπας του νερού. Είναι λάθος ότι ο όρος Τρούμπα προέκυψε μετά την καταστροφή του '22 από τους Μικρασιάτες πρόσφυγες. Ο όρος Τρούμπα (θέση Τρούμπα, Προβλήτα της Τρούμπας, συνοικία Τρούμπα) χρησιμοποιείται από τα μέσα του 19ου αιώνα και το αποδεικνύουν δημοσιεύματα της εποχής. Η αξία της τρόμπας μεγάλωνε όταν η ναυτιλία πέρασε στην εποχή της ατμοκίνησης. Το νερό έγινε απαραίτητο όχι μόνο για την τροφοδοσία ανθρώπων και κτηνών αλλά και για τη κίνηση των ίδιων των πλοίων.
    Στη διάρκεια του μεσοπολέμου ξεκίνησαν τα έργα ανάπλασης των προβλητών με συνέπεια η τρόμπα αυτή να αφαιρεθεί και να καταστραφεί. 

    Καρδιά της Τρούμπας ήταν η μακρόστενη οδός Νοταρά, όπου βρίσκονταν οι περισσότεροι από τους οίκους ανοχής, ενώ στις γειτονικές οδούς Φίλωνος και Κολοκοτρώνη ήταν τα μπαρ και τα καμπαρέ.
    Από τις αρχές του 20ού αιώνα στην Τρούμπα λειτουργούσαν κακόφημα μπαρ, οίκοι ανοχής και καμπαρέ. Ωστόσο, η εικόνα της Τρούμπας που υπάρχει σήμερα στο ελληνικό λαϊκό φαντασιακό αφορά κυρίως την περίοδο από την απελευθέρωση της Ελλάδας το 1944 μέχρι την επιβολή της χούντας το 1967, καθώς προπολεμικά αρκετοί οίκοι ανοχής βρίσκονταν και σε άλλα σημεία του Πειραιά, κυρίως στα Βούρλα της Δραπετσώνας.
    Το κλείσιμο των οίκων ανοχής στα Βούρλα το 1937 και η μετατροπή τους σε φυλακές, είχε ως άμεσο αποτέλεσμα οι ιερόδουλες εκεί να μεταφερθούν στην Τρούμπα. Kαι πολλά μπαρ, όπως τα «Τζων Μπουλ», «Μπλακ Κατ», με στριπ τηζ και άλλα νούμερα. Κι όπως σημειώνει στην καθημερινή εφημερίδα «ΑΘΗΝΑΪΚΗ» τον Οκτώβρη του 1965 ο συντάκτης της Σταύρος Μαρμαρινός, «η ζήτηση στρηπτιζέζ είναι μεγάλη», κυρίως για εκείνες που κάνουν εντυπωσιακά νούμερα. Ανάμεσα σ' όλα αυτά και μερικές οικογένειες - εκεί είχαν τα σπίτια τους που να πάνε; - που για να μην ενοχλούνται είχαν βάλει πινακίδες : ΕΔΩ ΜΕΝΟΥΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ».
    Υπήρχαν τακτικές αιματηρές συμπλοκές τις οποίες απαθανάτισε ο ελληνικός κινηματογράφος της δεκαετίας του 1960. Συνηθέστεροι θαμώνες στη περιοχή ήταν διεθνή πληρώματα εμπορικών, αλλά και πολεμικών πλοίων και πολλοί Αμερικανοί ναύτες του 6ου στόλου. Εξ ου και το σύνθημα "κορίτσια ο στόλος".
    Στην Τρούμπα λειτουργούσαν οι κινηματογράφοι ΗΛΥΣΙΑ (2ας Μεραρχίας 6), ΦΩΣ (2ας Μεραρχίας 4) και ΟΛΥΜΠΙΚ, Φίλωνος 68 - συνεχίζει και σήμερα 2009. Που έπαιζαν ταινίες πορνό.

    Ανάμεσα στους αστυνομικούς που είχαν σημαντική εμπλοκή με υποθέσεις της Τρούμπας ήταν ο Σπύρος Μιχελής (αργότερα αρχηγός της Αστυνομίας Πόλεων επί χούντας Ιωαννίδη) και ο πολύ γνωστός Νίκων Αρκουδέας (αργότερα αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας επί Ανδρέα Παπανδρέου). Στις 12 Σεπτεμβρίου του 1967, το χουντικό καθεστώς απαγόρευσε τη συνέχιση λειτουργίας όλων των παραπάνω κέντρων θέλοντας να δείξει την αφοσίωσή του στα «ελληνοχριστιανικά ιδεώδη», αλλά βασικά λόγω της άμεσης γειτνίασης τους με τα καινούρια γραφεία ναυτιλιακών εταιρειών που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Σήμερα από εκείνη την περίοδο λειτουργεί σε καθημερινή βάση μόνο ο κινηματογράφος Ολύμπικ και κάποια ελάχιστα χαρακτηριστικά μπαρ.
    Τα τελευταία χρόνια νέας μορφής νυχτερινή διασκέδαση έχει επανακάμψει στους δρόμους της Τρούμπας, ενώ χρησιμοποιείται εκ νέου και το όνομα «Τρούμπα».

Πηγή :     https://www.fosonline.gr/ 

ΚΑΘΕ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΚΑΘΕ ΔΡΟΜΟΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΝΑΜΝΗΣΗ

Ημερομηνία : Παρασκευή 06 Μαΐου 2022 ║ Ώρα : 08:28

Του Γιάννη Κιουλέκα

Πού ήταν το Πηγάδι του Στρατιώτη;

Τι «κρύβει» η Ακτή Τζελέπη;

Ποιοι θρύλοι περιβάλλουν την πανέμορφη πλατεία Τερψιθέας; 

Κάθε γειτονιά και μια ιστορία.

Κάθε δρόμος και μια ανάμνηση.

Όλα αυτά- και πολλά άλλα- κρατάνε «ζωντανή» την ιστορία του Πειραιά, του Πόρτο Λεόνε - εάν προτιμάτε - και την μεταφέρουν από γενιά σε γενιά. Σαν παραμύθι, που ξεδιπλώνεται κάνοντας μια βόλτα στις γειτονιές και αναζητώντας την ιστορία των ονομάτων τους. 

Θα μπορούσε να είναι και ένα παιδικό παιχνίδι. Ένα «κυνήγι του θησαυρού», που μας καλεί να βρούμε ποια περιοχή του Πειραιά είναι το Φανάρι για να προχωρήσουμε στο επόμενο «βήμα». Δεν υπάρχει τέτοιο όνομα; Κι όμως έτσι ονομαζόταν, στα χρόνια της επανάστασης του 1821, το Μικρολίμανο.

Σύμφωνα με έρευνα, τα τοπωνύμια του Πειραιά αποτυπώνουν την ιστορική διαδρομή της πόλης στα βάθη των αιώνων, αφού υπάρχουν τοπωνυμία : 

1. Με «ρίζες» στα αρχαία χρόνια, με πρώτο το όνομα του Πειραιά αλλά και την Φρεαττύδα (από τα φρεάτια - πηγάδια, που υπήρχαν εκεί ή κατ' άλλους από τον ήρωα Φρεάττην), την Μουνιχία / Μουνυχία (η Καστέλα) κ.α.
2. Από τα μεσαιωνικά χρόνια, όπως η Καστέλα, όπου από την αρχαιότητα η κορυφή του λόφου (υψόμετρο 86,59 μέτρα) ήταν ισοπεδωμένη και οχυρωμένη. Το όνομα προέρχεται από το ενετικό «καστέλο» κατά την περίοδο (1658), που η πόλη είχε καταληφθεί για τρία χρόνια από Βενετούς με αρχηγό τον Μοροζίνι, ο οποίος φρόντισε και πήρε το άγαλμα του λιονταριού, που κοσμούσε την είσοδο του λιμανιού, του Πόρτο Λεόνε.
3. Από την νεώτερη προεπαναστατική περίοδο. Αυτά διασώζονται σε έγγραφα του Γενικού Αρχείου του Κράτους, συμβόλαια, επιστολές αγωνιστών ή αναφορές ιστορικών. Για παράδειγμα, το Μικρολίμανο ονομάζεται Φανάρι, το Πηγάδι του Στρατιώτη «ονοματίζει» μια περιοχή πίσω από την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου, η Ντάπια, που σημαίνει πυροβολείο, βρισκόταν χαμηλά στην οδό Αλιπέδου, κοντά στον Ηλεκτρικό (άλλη μια ήταν στην Καστέλα), η οδός Καραϊσκάκη 4 στο Νέο Φάληρο βρίσκεται στον «Τάφο Καραϊσκάκη», η Βούλγαρη 99 στην «Καστέλα» ή «Μουνιχία» κ.α. 
   
4. Από τα χρόνια μετά την απελευθέρωση και την ίδρυση του Δήμου Πειραιά (23 Δεκεμβρίου 1835), οπότε «γεννήθηκαν» τα περισσότερα τοπωνύμια, που υπάρχουν μέχρι και σήμερα. Όλα με την ιστορία τους: Ο Άγιος Σπυρίδωνας, η Ακτή Τζελέπη, οι περιοχές, που έμειναν Χιώτες - Υδραίοι - Μανιάτες και Κρητικοί, δημιουργώντας τα Υδραίικα, την Καλλίπολη κ.ά., η Ακτή Ξαβερίου, το Χατζηκυριάκειο, του Βρυώνη, η πλατεία Τερψιθέας, το Πασαλιμάνι, το Τουρκολίμανο, η Γούβα του Βάβουλα, η Ακτή Καλλιμασιώτη, ο λόφος Βώκου, η Λεύκα, η Υπαπαντή ή Ταμπούρια, τα Καμίνια και η οδός Μαρμαροτούρη, που βρίσκεται εκεί και τέλος η Κοκκινιά ή Κοκκινάδα ή Κοκκινάδες.

Ο Άγιος Σπυρίδωνας

Η ιστορία του ξεκινάει από τον 16ο αιώνα, αφού από τότε στην ίδια θέση βρισκόταν το μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα. Το μοναστήρι σχεδόν καταστράφηκε σε μια από τις τελευταίες μάχες της Ελληνικής Επανάστασης, που την είχε δώσει ο Γεώργιος Καραϊσκάκης εναντίον των Τούρκων και σήμανε την απελευθέρωση του Πειραιά. Στο μισοκατεστραμμένο μοναστήρι συνεδρίασε, στις 23 Δεκεμβρίου 1835, το πρώτο Δημοτικό Συμβούλιο του Πειραιά υπό τον δήμαρχο Κυριάκο Σερφιώτη και στις 7 Ιανουαρίου 1836 αποφασίζεται η ανέγερση του ναού με σύναψη δανείου από τον δήμο και τις εισφορές των χριστιανών, από τους οποίους συγκεντρώθηκαν 3.808 δραχμές. Εκείνα τα χρόνια υπήρχαν πολύ λίγοι κάτοικοι στην περιοχή, περίπου 10 βλάχοι ποιμένες, ένας Τούρκος τελώνης και ένας Γάλλος, ο Ιωσήφ Καϋράκ (υπάρχει ένας μικρός δρόμος με το όνομά του). Απ' αυτούς σχηματίζεται μια πρώτη υποτυπώδης κοινότητα στην περιοχή γύρω από την Ακτή Τζελέπη. Αρχικά σχεδιαζόταν η ανέγερση μεγάλου ναού, χωρητικότητας 1.000 ατόμων αλλά τελικά τα σχέδια άλλαξαν και κατασκευάστηκε ένας πολύ μικρότερος, που από το 1843 ήταν ήδη σε άσχημη κατάσταση. Επί δημαρχίας Δ. Μουτσόπουλου αποφασίστηκε η ανέγερση καινούργιου ναού και το διάστημα 1866 - 1870 κτίστηκε ο σημερινός, του οποίου η αγιογράφηση ανατέθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 1892 στον Β. Αντωνιάδη.

Ακτή Τζελέπη

Η ακτή-σύμβολο της ακτοπλοΐας στον Πειραιά πήρε αυτό το όνομα από τον Γιαννακό Τζελέπη, που μαζί με την γυναίκα του, Φλωρού, είχαν δημιουργήσει το πρώτο «ευπρεπές, πέτρινο ξενοδοχείο» του Πειραιά, για εύπορους, το οποίο βρισκόταν στην σημερινή πλατεία Καραϊσκάκη (πρώην Όθωνος και Απόλλωνος). Ο τάφος του Τζελέπη και της γυναίκας του σώζεται στο νεκροταφείο της Ανάστασης.
Η επιλογή της Αθήνας ως πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους έδωσε νέες προοπτικές στον Πειραιά. Το 1835 εύποροι Αθηναίοι άρχισαν να εξαγοράζουν εκτάσεις γης, που ανήκαν στο μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα και πωλούνταν από τον τελευταίο ηγούμενο, τον Συμεών Μαρμαροτούρη (οδός Μαρμαροτούρη βρίσκεται στα Καμίνια). Ο Μακρυγιάννης τους κατακεραυνώνει, ιδιαίτερα τον Κωλέτη.

Χιώτες - Υδραίοι - Μανιάτες και Κρητικοί

Το 1836 κατέφθασαν πρόσφυγες από την Χίο και δημιούργησαν τον δικό τους δήμο κατοικώντας στην περιοχή μεταξύ των σημερινών οδών Γούναρη (παλαιότερα ονομαζόταν Μακράς Στοάς - σήμερα αυτό το όνομα φέρει ένα μικρό δρομάκι στο κέντρο της πόλης) - Βενιζέλου - Ηρώων Πολυτεχνείου (πρώην Σωκράτους και Β. Κωνσταντίνου) - Γεωργίου Α' (πρώην Αθηνάς).Δύο χρόνια αργότερα και οι Υδραίοι, που απλώθηκαν στην άλλη πλευρά του λιμανιού, από την Μπουμπουλίνας έως τα υψώματα πάνω από τον Άγιο Νικόλαο και το Τελωνείο (τα Υδραίικα) σε 48 οικοδομικά τετράγωνα, στο άριστο πολεοδομικό σχέδιο, που είχαν συντάξει οι αρχιτέκτονες Κλεάνθης και Σάουμπερτ.
Το 1842 οι δύο συνοικισμοί συγχωνεύθηκαν σε ενιαίο δήμο. Ο Πειραιάς μπαίνει στην περίοδο της νεώτερης ιστορίας, κατά την οποία για πολλά χρόνια θα συνεχίσει να υποδέχεται, φιλόξενα, οικιστές ή πρόσφυγες από την Πελοπόννησο (Μανιάτες, Τσάκωνες, Κρανιδιώτες, Γορτύνιους), την Κρήτη, διάφορα νησιά (Καρπάθιοι, Ψαριανοί, κ.ά.) και Μικρασιάτες (δημιουργούν την Νέα Καλλίπολη, που σήμερα λέγεται απλά Καλλίπολη).

Η Ακτή Ξαβερίου

Σήμερα είναι το κέντρο της κρουαζιέρας για τον Πειραιά και όχι μόνον. Πήρε το όνομά της από τον Ιταλό Ξαβέριο Στέλλα, ιδιοκτήτη «εξοχικής ταβέρνας» στην έρημη περιοχή, στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα. 

Χατζηκυριάκειο

Πήρε το όνομα των δωρητών του ομώνυμου Ιδρύματος Παιδικής Προστασίας, που λειτουργεί από το 1903. Στον περίβολο του Ιδρύματος λειτουργούν, σήμερα, σχολεία, ενώ δίπλα γίνεται ακόμα εξόρυξη «ακτίτου λίθου» για επισκευές μνημείων στην Ακρόπολη των Αθηνών. 

Η περιοχή Βρυώνη

Διέμεναν πολλοί εύποροι πειραιώτες από τις αρχές του 20ού αιώνα. Το όνομά της, όμως, το πήρε από έναν απ' αυτούς, τον μεγαλέμπορο Γ. Βρυώνη, ο οποίος είχε δύο αξιοθαύμαστα αρχοντικά, σχεδόν ενωμένα μεταξύ τους, στο ενδιάμεσο των οποίων δέσποζε ένα περίοπτο ρολόι. Λέγεται ότι βρίσκονταν στην σημερινή Ηρώων Πολυτεχνείου 100-102.

Η πλατεία Τερψιθέας (Τέρψη+θέα)

Ο θρύλος θέλει να έχει πάρει το όνομά της από μια πανέμορφη κοπέλα, που έμενε εκεί. Αλλά όπως φαίνεται πήρε το όνομά της από την ωραία θέα, που είχε προς την θάλασσα και τους λόφους του Πειραιά. 

Πασαλιμάνι

Θρύλοι υπάρχουν και για άλλα ονόματα, γεγονός, που αποδεικνύει το ενδιαφέρον ειδικά των παλαιότερων για την ιστορία των ονομάτων. Ένας τέτοιος θρύλος συνοδεύει και το Πασαλιμάνι, σύμφωνα με τον οποίο ένας Τούρκος πασάς πήγαινε σ' αυτό το φυσικό λιμανάκι το χαρέμι του για μπάνιο.
Όμως, δεν φαίνεται να ευσταθεί κάτι τέτοιο. Θεωρείται πιθανότερο οι ονομασίες Πασαλιμάνι και Τουρκολίμανο να οφείλονται σε τούρκικες ιδιοκτησίες, που υπήρχαν στην περιοχή. 

Η Γούβα του Βάβουλα

Στην είσοδο της πόλης. Πήρε το όνομά της από τον γαιοκτήμονα Ηλία Βάβουλα (1793 - 1878), ο οποίος είχε ιδιοκτησίες σ' αυτήν την περιοχή και είχε προσφέρει πολλά χρήματα για την ανέγερση του ναού του Αγίου Κωνσταντίνου. Σε αυτή την περιοχή λειτούργησαν τα πρώτα δημόσια πλυντήρια της πόλης σε ένα κτήριο, που κατασκευάστηκε το 1870 και ανήκε στον Ηλία Βάβουλα. Σε αυτό το κτήριο, στην διασταύρωση των οδών Ευριπίδου και Διστόμου, στεγάζεται, από το 1934 μέχρι και σήμερα, το 3ο Δημοτικό Σχολείο Πειραιά. Το κτήριο είναι μισθωμένο και το μισθωτήριο υπογράφτηκε στις 5 Νοεμβρίου 1934, με μηναίο μίσθωμα 12.000 δραχμών.

Ακτή Καλλιμασιώτη

Πήρε το όνομά της από τον πρόεδρο της Επιτροπείας Λιμένων, του «πρόγονου» του σημερινού Οργανισμού Λιμένος Πειραιά, Δημήτρη Καλλιμασιώτη. 

Ο λόφος Βώκου παίρνει το όνομα από τον Υδραίο αγωνιστή Δημήτρη Βώκο.
Η Λεύκα, από τις λεύκες, που ευδοκιμούσαν στις αρχές του 1900.

Η Υπαπαντή ή Ταμπούρια από τις ελληνικές και τούρκικες οχυρώσεις κατά τον Μάρτιο-Απρίλιο του 1827.
Τα Καμίνια, από την ενασχόληση των βασικών κατοίκων της (Θηραίοι, Μεγαρείς, Μυκονιάτες, Σαλαμίνιοι και Κύθνιοι) με τα καμίνια κεραμοποιίας.
Η Κοκκινιά ή Κοκκινάδα ή Κοκκινάδες (από το κόκκινο χώμα ή από το χρώμα, που έδιναν στους αγρούς της οι παπαρούνες). Αναπτύχθηκε μετά το 1860 και είναι γνωστή σαν Παλιά Κοκκινιά για να διακρίνεται από την Νέα Κοκκινιά, την Νίκαια.

ΠΗΓΗ : Γ. Κιουλέκας, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 24.1.2017. 

https://www.arxeion-politismou.gr 

Η «ΣΤΑΝΗ» ΤΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑ 

Ημερομηνία : Πέμπτη 05 Μαΐου 2022 ║ Ώρα : 07:31

του Στέφανου Μίλεση

    Ο Στυλιανός Κουντουράς έφτασε ξεριζωμένος από τη φλεγόμενη Σμύρνη το 1922 ανάμεσα σε χιλιάδες άλλους πρόσφυγες. Κατάφερε ωστόσο να ορθοποδήσει χάρις στην επιμονή του και στην αγωνιστικότητά του.

    Ίδρυσε ένα γαλακτοπωλείο με την επωνυμία ❝Αγνότης❞ στη Στοά Ριζάρη, στη λεωφόρο Μιαούλη (σημερινή Εθνικής Αντιστάσεως), μαζί με έναν ακόμα συνεταίρο. Δεν ήταν εύκολη υπόθεση, διότι δεκάδες άλλοι πρόσφυγες έπρατταν το ίδιο. Πολλά ομοειδή καταστήματα είχαν ανοίξει στον Πειραιά από το 1923 και μετά. Όμως ο Κουντουράς επιδόθηκε με θέρμη στην παρασκευή Σμυρναίικων γλυκών, που σε ταξίδευαν με τη γεύση τους πίσω στη χαμένη πατρίδα. Γρήγορα ο ενθουσιασμός των Σμυρνιών που έμεναν στον Πειραιά για τις αυθεντικές γεύσεις της πόλης τους, πέρασε και στους ντόπιους Πειραιώτες.

Από τον Πειραιά στο Νέο Φάληρο

    Στη Στοά Ριζάρη έμεινε από το 1922 έως το 1933 παρά τις δυσκολίες που συνάντησε προερχόμενες από τις τρομερές κοινωνικές αλλαγές, τις καταστροφές, τα κινήματα και άλλες αντιξοότητες που στάθηκαν εμπόδιο κατά της οικονομικής άνθησης.

    Το 1933 ο μπάρμπα-Στέλιος (έτσι ήταν γνωστός), θεώρησε ότι θα ήταν καλύτερη μια μεταστέγαση του γαλακτοπωλείου του στο Νέο Φάληρο, όπου ο κόσμος στεκόταν καλύτερα οικονομικά. Το Νέο Φάληρο αποτελούσε τότε το κέντρο της αστικής κοινωνίας. Ο κόσμος αναζητούσε νέες γεύσεις, εκλεπτυσμένες, διαφορετικές. Στεγάστηκε σε ένα στέκι του Νέου Φαλήρου, γνωστό ως ❝Τζίτζικα❞.

Πώς προήλθε η ονομασία «Στάνη»

    Στα τέλη του 1938 κατέληξε επί της πλατείας Κοραή. Η ευκαιρία δόθηκε καθώς είχε μόλις τελειώσει το νέο κτήριο της Ιωνιδείου σχολής το οποίο προσέφερε χώρους προς ενοικίαση. Τα εγκαίνια του κτηρίου της Ιωνιδείου είχαν πραγματοποιηθεί στις 6 Νοεμβρίου 1938. Το όνομα ❝Στάνη❞ προτάθηκε στον Κουντουρά από τον Δήμαρχο Πειραιά και πρόεδρο του Ολυμπιακού Μιχάλη Μανούσκο. Και ο λόγος ήταν απλός.

    Ο Στυλιανός Κουντουράς διατηρούσε πραγματική στάνη στον Μαραθώνα, όπου παρήγαγε το γάλα με το οποίο προμήθευε τη ❝Στάνη❞  της πλατείας Κοραής. Καθώς λοιπόν είχε αυτή την ιδιαιτερότητα, αναζητούσε όνομα το οποίο να προσδιορίζει την αγνότητα των υλικών που χρησιμοποιούσε το γαλακτοπωλείο. Με ενθουσιασμό δέχθηκε την πρόταση του Μανούσκου, προτείνοντάς του μάλιστα να είναι και ο επίσημος ανάδοχος, τελώντας τα εγκαίνιά του νέου καταστήματος. 

Ο Στυλιανός Κουντουράς αφηγείται:

    «Είμαι πολύ ευχαριστημένος από την δικαίωση του επαγγελματικού μου μόχθου. Πενήντα έως εξήντα κούρσες έφθαναν στο μαγαζί μου κάθε βράδυ από την Αθήνα, αλλά και από την Γλυφάδα, το Μαρούσι και την Κηφισιά, με κόσμο που αναζητούσε το παγωτό της ❝Στάνης❞. Και δεν έτρωγαν μόνο ένα, οι περισσότεροι, αλλά διπλά και τριπλά. Και να ξέρετε, όταν άνοιξα το μαγαζί είχαν βρεθεί πολλοί που με έκλαιγαν... 

    Γιατί τότε η πλατεία Κοραή δεν παρουσίαζε καμία κίνηση. Κανένας δεν πάταγε κατά την πλευρά μας. Δούλευαν τα κέντρα που βρίσκονταν προς την πλευρά του Δημοτικού Θεάτρου (εννοούσε στην απέναντι πλευρά, που βρισκόταν ο βασικός ανταγωνιστής που ήταν το ζαχαροπλαστείο ❝Διεθνές❞).

    Στην Πλατεία Κοραή τίποτε δεν υπήρχε, ψυχή δεν πατούσε. Όμως, από τότε που άνοιξα, άλλαξαν τα πράγματα. Το μαγαζί μου, που το βάφτισε ο τότε δήμαρχος Μ. Μανούσκος, έγινε αφορμή να μετατοπιστεί η νυκτερινή κίνηση στην πλατεία Κοραή και να μη φτάνουν τα βράδια του καλοκαιριού οι καρέκλες!»

    Στο σημείο αυτό της αφήγησης ο Στέλιος Κουντουράς συγκινείται και θυμάται τον πατέρα του :

    «Σαν έκλεισε τα μάτια του στη Σμύρνη, θεός σχωρέστον, πρόλαβε και μούπε τρεις συμβουλές : Να είμαι δίκαιος, να μη θέλω ούτε το κακό του εχθρού μου και πάντα να φροντίζω να έχω σχέσεις με καλύτερούς μου. Τότε, δεν τάχα καλά καταλάβει τα καλά τα λόγια του. Αργότερα, όμως, σαν τ' ακολούθησα πιστά, είδα πόση σοφία είχε ο γέροντας πατέρας μου». 

    Τότε ο Στέλιος Κουντουράς για να δικαιολογήσει το γιατί είχε δίκιο ο πατέρας του, εξιστόρησε ένα γεγονός πως όταν είχαν έρθει στην ανάγκη κάποιοι άνθρωποι, που του είχαν κάνει κακό κι εκείνος τους βοήθησε και τους έσωσε, έπεσαν πάνω του και τον φιλούσαν με τα μάτια γεμάτα δάκρια. 

Η ❝Στάνη❞ λειτούργησε για λίγο και ως εστιατόριο

    Κάτι που είναι ελάχιστα γνωστό είναι το γεγονός πως η ❝Στάνη❞ υπήρξε για κάποιο μικρό χρονικό διάστημα, λίγο πριν από τον πόλεμο και ❝χορτοφαγικό❞ εστιατόριο. Την πληροφορία αυτή μας τη μεταφέρει ο λογοτέχνης Χρήστος Λεβάντας ο οποίος σε σχετικό αφιέρωμα στην εφημερίδα ❝Φωνή του Πειραιώς❞ γράφει για την περίοδο εκείνη που το κατάστημα λειτουργούσε και ως μαγειρείο. Ο Λεβάντας ήταν πελάτης της ❝Στάνης❞ και μέσω αυτής γνώρισε και ανέπτυξε φιλία με τον Στυλιανό Κουντουρά. 

    Με την έννοια ❝χορτοφαγικό❞  εστιατόριο δεν εννοείται ότι απευθυνόταν σε πελάτες που δεν επιθυμούσαν να φάνε κρέας. Αλλά καθώς αυτό ήταν ακριβό, ακόμα και οι εύποροι το κατανάλωναν μια φορά την εβδομάδα. Τότε ο Κουντουράς στην προσπάθειά του να φτιάξει φαγητά οικονομικά, προσιτά σε όλο τον κόσμο, είχε καταρτίσει μενού που δεν περιλάμβανε κρέας. 

    Στο μαγειρείο της ❝Στάνης❞ καθημερινά παρασκευάζονταν όσπρια ή λαδερά φαγητά, όπως και πατάτες γιαχνί, σπανακόριζο, γεμιστά με ρύζι και άλλα. Έτσι οι Πειραιώτες πήγαιναν στη ❝Στάνη❞ όχι μόνο για αγνό γάλα, γιαούρτια ή ρυζόγαλα, αλλά και για φθηνά φαγητά, αφού εξέλιπε από αυτά το κρέας που τα καθιστούσε απλησίαστα στον κόσμο. Αυτή ήταν ακόμα μια εμπορική κίνηση που καταδείκνυε την επιχειρηματική ευφυΐα του Στυλιανού Κουντουρά. Με τον τρόπο αυτό ανταγωνίστηκε τα μαγειριά της οδού Αγίου Σπυρίδωνα (Γιαχνί σοκάκι), που σερβίριζαν μόνο λαδερά και ειδικά πατάτες γιαχνί για να τρώνε όλοι φθηνά. Σύμφωνα με τον Λεβάντα η λειτουργία της ❝Στάνης❞ και ως εστιατόριο διήρκεσε μικρό χρονικό διάστημα καθώς ακολούθησε η κατοχή. 

    Τα καλοκαίρια η ❝Στάνη❞ γινόταν επίσης ανάρπαστη για τα παγωμένα γιαούρτια κυπέλλου, αλλά και τα παγωτά καϊμάκι, τα οποία της εξασφάλιζαν πελατεία ακόμα και από την Αθήνα. 

Η ❝Στάνη❞ κατά την διάρκεια της κατοχής

    Ήρθε όμως ο πόλεμος και η κατοχή και ο Στυλιανός Κουντουράς ως πρόσφυγας που ήταν πονούσε και ένιωθε τι σημαίνει πείνα, καθώς και ο ίδιος την είχε βιώσει. Αντίθετα με πολλούς άλλους που κατά την διάρκεια της κατοχής πλούτισαν από την ❝μαύρη αγορά❞, εκείνος δεν σκέφτηκε ποτέ να κρατήσει προμήθειες του Μαραθώνα για να τις διαθέσει αντί υπέρογκων ποσών.

    Ό,τι κουβαλούσε καθημερινά από το μαντρί του στον Μαραθώνα το πήγαινε στο μαγαζί του. Αμέσως έξω από αυτό σχηματιζόταν ουρά για αγορά γάλακτος, γιαουρτιών και αβγών στην τιμή της διατίμησης της Αγορανομίας. Ποτέ δεν δημιουργήθηκε το παραμικρό επεισόδιο από τις αρχές ή από τον κόσμο για προϊόντα που είχε και δεν διέθετε ή που απόκρυπτε όπως άλλοι έπρατταν.

    Θυμάται ο ίδιος τα χρόνια εκείνα : ❝Ποτέ δεν μου έκαναν φασαρία κι ας ήτανε μέρες τόσο άγριες και το γάλα ή το γιαούρτι ήταν περιζήτητο❞.

    Την άλλη ημέρα ξανάμπαιναν στην ουρά από τη νύχτα για να τους μοιράσει ο Κουντουράς δίκαια το γάλα.

    Ο Χρήστος Λεβάντας προσθέτει ένα επεισόδιο που συνέβη κατά την διάρκεια των επίσης ταραγμένων χρόνων που ακολούθησαν. Αυτό το επεισόδιο το διηγείται ο γνωστός λογοτέχνης :

❝Ένα πρωινό του 1947 τον ξύπνησα στο σπίτι και του είπα πως τον ζητούσε η Αγορανομία. Ένας αστυφύλακας πήγε για δεύτερη φορά στο μαγαζί και διεμήνυσε πως ζητάει να μιλήσει με τον ιδιοκτήτη ο διοικητής. Ανήσυχος τότε ο μπάρμπα-Στέλιος πετάχτηκε από το κρεβάτι του, ντύθηκε και γραμμή τράβηξε στην Αγορανομία. Τον υποδέχθηκε ένας αστυνόμος.

- Κάθισε , μπάρμπα-Στέλιο. Θα πάρεις καφέ;

    Ο Κουντουράς που περίμενε άλλη υποδοχή, που δεν ήξερε γιατί τον ζητούσαν, σάστισε.

- Ας πάρω έναν καφέ, είπε

    Στο μεταξύ περίμενε να ακούσει γιατί τον ζητούσαν, με αγωνία. Τι να συμβαίνει έλεγε με το μυαλό του. Αλλά λέξη ο αστυνόμος. Κάποτε έφτασε ο διοικητής της Αγορανομίας Πειραιά, αστυνομικός διευθυντής Μπαϊλάκης και τον κάλεσε να πάει στο γραφείο του. Ο Μπαρμπα-Στέλιος μπήκε μέσα με κομμένα τα γόνατα. Αλλά νέα έκπληξη τον περίμενε.

- Θα πάρεις καφέ, μπάρμπα-Στέλιο; του είπε φιλικά ο Μπαϊλάκης.

Τάχασε πάλι ο Κουντουράς και δε βάσταξε :

- Αμάν, κύριε Διοικητά, πείτε μου τι με θέλετε, γιατί η ψυχή μου ανέβηκε ως τον ουρανό.

Έσπασε στα γέλια ο Μπαϊλάκης. Και αφού τον καθησύχασε του είπε το ❝μυστικό❞ :

- Να μωρέ μπάρμπα-Στέλιο, οι γαλατάδες της Αθήνας ζητήσανε αύξηση. Τηλεφώνησαν από το υπουργείο, από την διεύθυνση της Αγορανομίας, να σε καλέσουμε και να σε ρωτήσουμε, αν είναι δίκαιη η αύξηση που ζητάνε κι αν πρέπει να εγκριθεί.

Μόνο που δεν λιποθύμησε ο μπάρμπα-Στέλιος από τη συγκίνησή του. Ποτέ δεν περίμενε πως ολόκληρο υπουργείο θα περίμενε με εμπιστοσύνη την δική του γνώμη για να πάρει απόφαση!

Ο μπάρμπα-Στέλιος έκανε τους υπολογισμούς του κόστους κι αποφάνθηκε :

Δίκιο είχαν οι Αθηναίοι γαλατάδες. Όχι όμως όσο ζητούσαν, αλλά τόσο που έβγαινε το άθροισμα. Και έκανε κίνηση κι έδειξε ο μπάρμπα-Στέλιος το πραγματικό ποσό της αύξησης.

Έτσι εκδόθηκε η αγορανομική διάταξη με το ποσό και τη σύμφωνη γνώμη του μπάρμπα-Στέλιου❞. 

    Ο Στυλιανός Κουντουράς πέθανε το καλοκαίρι του 1957 και πλήθος κόσμου παρευρέθηκε στην κηδεία του. Κάθε χρόνο η σύζυγός του Αργυρώ τελούσε μνημόσυνο στον Άγιο Κωνσταντίνο όπου πλήθος κόσμου, ευεργετημένων της κατοχής, πήγαιναν για να τιμήσουν τη μνήμη του. 

    Η λειτουργία της ❝Στάνης❞ συνεχίστηκε μετά τον θάνατό του από τους απογόνους του, φυσικά μόνο ως γαλακτοπωλείο-ζαχαροπλαστείο. Είναι από τα λίγα μαγαζιά στον Πειραιά όπου συνεχίζει μέχρι και τις μέρες μας τη λειτουργία του από τα προπολεμικά χρόνια.  

Πηγή : Pireorama ιστορίας και πολιτισμού ║ https://pireorama.blogspot.com/